„Nie ma dzieci - są ludzie...”- Janusz Korczak

KONWENCJA - jest to zbiór przepisów, które mówią jakie dzieci mają prawa
i jak należy ich przestrzegać. Polska podpisała Konwencję o Prawach Dziecka
w 1991 roku.
Oznacza to, że zobowiązuje się do przestrzegania i szanowania praw wszystkich dzieci.

Prawa Dziecka zawarte w Konwencji o Prawach Dziecka

• Prawo do życia i rozwoju - oznacza, że nikogo nie wolno pozbawić życia, a dorośli muszą stworzyć dziecku warunki do prawidłowego rozwoju
   
• Prawo do życia bez przemocy i poniżania - oznacza, że bicie, znęcanie, okrutne i poniżające traktowanie są niedopuszczalne i karalne
   
• Prawo do wychowania w rodzinie - oznacza, że nikomu nie wolno zabrać dziecka od rodziców, chyba że z bardzo ważnych powodów; gdyby zdarzyło się, że rodzice będą osobno dziecko ma prawo do kontaktów z obojgiem rodziców
   
• Prawo do wypowiedzi - oznacza, że w ważnych sprawach dotyczących dzieci, dziecko samo może wygłosić swoje zdanie, opinie, oświadczyć własną wolę
   
• Prawo do stowarzyszania - oznacza, że dziecko może należeć do organizacji młodzieżowych,
  jeżeli ma 16 lat samo decyduje o swojej przynależności
   
• Prawo do swobody myśli, sumienia, religii - oznacza, że jeśli dziecko jest wystarczająco świadome - samo decyduje o swoim światopoglądzie, wcześniej jedynie rodzice mają prawo nim kierować
   
• Prawo do nauki - oznacza, że dziecko może uczyć się tak długo, jak pozwalają na to jego zdolności, jeżeli ma 6 lat może zacząć naukę
  w klasie "0"
   
• Prawo do tożsamości - oznacza, że dziecko musi mieć nazwisko, obywatelstwo, poznać swoje pochodzenie, mając 13 lat musi być zapytane o zgodę, gdyby miało zostać adoptowane, a także gdyby miało mieć zmienione nazwisko
   
• Prawo do informacji - oznacza, że dziecko powinno poznać swoje prawa, powinno mieć dostęp
  do różnych źródeł wiedzy
   
• Prawo do prywatności - oznacza, że dziecko może dysponować własnymi rzeczami, ma prawo do tajemnicy korespondencji, nikomu nie wolno bez bardzo ważnych powodów wkraczać w jego sprawy osobiste i rodzinne.

PRAWA DZIECKA

Na katalog praw przyznanych dziecku składają się prawa cywilne, socjalne, kulturalne i polityczne (dla starszych dzieci). Nie przyznano dzieciom praw ekonomicznych pozostawiając je pod prawną opieką dorosłych
Prawa dziecka:

• prawo do życia i rozwoju
• prawo do posiadania stanu cywilnego
• prawo do uzyskania obywatelstwa
• prawo dziecka do rodziny; prawo poznania swego genetycznego pochodzenia, do wychowania przez rodziców naturalnych,
• prawo do wolności religii lub przekonań
• prawo do swobodnego wyrażania poglądów i poszanowania ich przez dorosłych
• wolność od przemocy fizycznej lub psychiatrycznej, wyzysku, nadużyć seksualnych wobec okrucieństwa
• wolność od bezpośredniego udziału w działaniach zbrojnych (do lat 15)
• zakaz wykonywania kary śmierci lub stosowania kary dożywocia więziennego wobec dziecka

Prawa socjalne:

• prawo do zabezpieczenia socjalnego
• prawo do możliwie najwyższego poziomu ochrony zdrowia,
• prawo do odpowiedniego standardu życia
• prawo do wypoczynku, czasu wolnego, rozrywki i zabawy,

Prawa kulturalne:

• prawo do nauki (nauka w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjalnej jest obowiązkowa i bezpłatna),
• prawo do zmienności swych praw
• prawo do korzystania z dóbr kultury,
• prawo mniejszości etnicznych do znajomości swojej kultury, wyznania
i praktyk religijnych

Prawa polityczne:

• prawo do stowarzyszania się i gromadzenia w celach pokojowych
• prawo wolności wypowiedzi, swobody poszukiwania i przekazywania informacji i idei wszelkiego rodzaju

PRAWA DZIECKA

Niechaj się wreszcie każdy dowie

I rozpowie na świecie całym,

Że dziecko, to także człowiek

Tyle, że jeszcze mały.

Dlatego ludzie uczeni,

Którym za to należą się brawa

Chcąc wielu dzieci los odmienić,

Stworzyli dla Was mądre prawa.

Więc je na co dzień i od święta

Spróbujcie dobrze zapamiętać:

Nikt mnie siłą nie ma prawa zmuszać do niczego

A szczególnie do zrobienia czegoś niedobrego.

Mogę uczyć wszystkiego co mnie zaciekawi

I mam prawo sam wybierać z kim się będę bawić

Nikt nie może mnie poniżać, krzywdzić, bić, wyzywać

I każdego mogę zawsze na ratunek wzywać.

Jeśli mama, albo tata już nie mieszka z nami

Nikt nie może mi zabronić spotkać ich czasami.

Nikt nie może moich listów czytać bez pytania

Mam też prawo do tajemnic i własnego zdania.

Mogę żądać, aby każdy uznał moje prawa,

A gdy różnię się od innych to jest moja sprawa

Tak się tu w wiersze poukładały

Prawa dla dzieci na całym świecie,

Byście w potrzebie z nich korzystały

Najlepiej, jak umiecie.

                                    Marcin Brykczyński

DZIECI UCZĄ SIĘ

TEGO CZEGO DOŚWIADCZAJĄ.

Dziecko krytykowane uczy się potępiać.

Dziecko otoczone wrogością uczy się agresji.

Dziecko żyjące w strachu uczy się lękliwości

Dziecko doświadczające litości uczy się rozczulać nad sobą.

Dziecko wyśmiewane uczy się nieśmiałości.

Dziecko otoczone zazdrością uczy się zawiści.

Dziecko zawstydzone uczy się poczucia winy.

Dziecko zachęcone uczy się wiary w siebie.

Dziecko otoczone wyrozumiałością uczy się cierpliwości

Dziecko chwalone uczy się wdzięczności.

Dziecko akceptowane uczy się kochać.

Dziecko otoczone aprobatą uczy się lubić siebie.

Dziecko darzone uznaniem uczy się, że dobrze mieć cel.

Dziecko żyjące w otoczeniu, które potrafi się dzielić, uczy się hojności.

Dziecko traktowane uczciwie, uczy się prawdy i sprawiedliwości.
Dziecko żyjące w poczuciu bezpieczeństwa uczy się ufności.

Dziecko otoczone przyjaźnią uczy się radości życia.

Jeżeli żyjesz w spokoju, twoje dziecko będzie żyło w spokoju ducha.

A w jakim otoczeniu żyje Twoje dziecko ? 

                                                              Dorothy Law Nolte

DEKALOG DLA RODZICÓW

• Ø Nie upokarzaj dziecka, bo ono tak jak ty, ma silne uczucie własnej godności

• Ø Staraj się nie stosować takich metod, których sam
  w dzieciństwie nie akceptowałeś.

• Ø Pozwalaj dziecku dokonywać wyboru najczęściej jak możesz.

• Ø Jeżeli zachowałeś się wobec dziecka niewłaściwie, przeproś go
  i wytłumacz się.

• Ø Nigdy nie mów źle o dziecku, w szczególności w obecności innych osób.

• Ø Nie mów „zrobisz to bo ja tak chcę”- jeżeli musisz czegoś zabronić zawsze to uzasadnij.

• Ø Jeśli wydajesz polecenie dziecku, staraj się nie stać nad nim
  i mówić „z góry swego autorytetu” .

• Ø Nie musisz być za wszelką cenę konsekwentny,

        nie musisz być w zgodzie z innym dorosłym ( rodzicem)   
        przeciwko dziecku, jeżeli wiesz, że on nie miał racji.

• Ø Gdy nie wiesz jak postąpić, pomyśl jak ty poczułbyś się będąc dzieckiem.

• Ø Staraj się być czasem adwokatem własnego dziecka.

Materiały źródłowe:  -E. Czyż „ Szkoła praw człowieka” –
                                      Helsińska Fundacja Praw Człowieka
                                   - Zasoby sieci Internet

Opracowanie: Dominika Gutkiewicz